user guide feedback
hits/page:  language: 
Mansi Dictionary of Munkácsi and Kálmán
© 2012





N χå̄ ki? | wer?: χå̄ pālt ōli? bei wem befindet es sich? χå̄ mētalaχti? wer verdingt sich?
χå-man valaki; miféle | jemand; was für ein: χå̄-m. χum-pi̮γ jiśśenti? was für ein Junge kömmt?
χå̄-m... χå̄-m. hol... hol | entweder ... oder: χå̄-m. kulejteγėn, χå-m. śaj ujeγėn, χå̄-m. mańśit pālt jälenteγėn entweder spazierst du, oder du trinkst Tee, oder du gehst zu den Wogulen

P K χum, khum, T khun hogyan; ahogyan | wie.
N χ.-mūs =hogyan; ahogyan | wie.: ti vārmėľ χ.-m. ārtmi, toχ vāruŋkwė (man muß) die Sache so erledigen, wie man kann.K khumåu: kwålėŋ man ūrėm *khum joχts eben derjenige ist gekommen, auf den wir warteten.
T ǟ-*khun sehogy | keineswegs.
P alė-*khum valahogy | irgendwie.
N å̄s-χ. ~ os-χ. persze, hogyne, természetesen | freilich, natürlich

N χumľė [χumľe], LM LU khumľė, P khumľe, K kho̰mėľ ~ kho̰mľė, T kunäľ ~ khunail hogyan, miképpen; ahogyan, amint | wie; so wie: LM *khumľė äń-ťi jēri jērrau? wie wird dieses Lied gesungen? LU näi *khumľė kitwėn? T nøu *khunail kiťentiun? wie heißt du? P am ńälėm *khumľe at khojis?! wie (konnte es vorkommen, daß) mein Pfeil nicht getroffen hat?! K *kho̰mėľ ńorän, tokh teltaχtėn: koť oχśäl, koť mōlėl wie du willst, so zahlst du: entweder mit Geld oder mit Waren; täu *kho̰mėľ lawwė? wie heißt das? *kho̰mėľ jėmėtsėn? was ist mit dir geschehen? T *khunail jǟ šupuˈ pätėm? wie komme ich über den Fluß hinüber?
χ.-kāsiŋ N akárhogy, bárhogy | wie auch.
*χumľė-mūs [χumos ~ χomos ~ χumus] hogyan? | wie?
LM *khumľė-url =hogyan? | wie?
P at-*khumľe sehogy | auf keine Weise.
N kwoss ~ kwosä-*χumľė bárhogy, akárhogy | wie auch: k.-*χumľė pērtėlaχti, vāγä at joχti wie (heftig) er sich auch dreht, seine Kraft kommt nicht

P khån (khan), K khon ~ khwån, T khån ki?; aki; valaki | wer?; der; jemand: T *khån is, *khån ǟ is der eine kam, der andere nicht; K *khon kho̰m nälėwäl, *khon lö̰ń kho̰m der eine ist dumm, der andere vernünftig.
*khon-nė ~ *khon-när ki, kicsoda? | wer? khon-när jiw, amnä kǟśėn, amnä näŋkw wer kommt, ist es dein Bruder oder bist du es selbst.
P äťė-*khån (khan, K oåťi-khon-när ~ å̄ť-khwån ~ å̄ťi-χon-när, T ǟ-*khån ~ äχ-*khån senki | niemand: K tėt oå.-*khon-n. at ōls, T äχ-*khån īkėm åls tuť hier war niemand.
K khwås-khonnär-pėl bárki | wer auch immer.
P ål (al)-*khån (khan, K ål-khon-när ~ ålė-khwån-när, T ålå-*khån, år-*khån valaki | jemand, irgendeiner: P pum-kēt al-*khån (khan khṵrėšti jemand (irgendein Tier) bewegt sich im Gras (in der P-Gegend wird das Tier auch bei der russischen Bevölkerung mit кто und nicht mit что bezeichnet)

T khunuŋ: älä-*khunuŋ akárhogy, bárhogy | wie auch immer

N χå̄ŋχä [χōŋχa], LM khaŋkhä ~ khänkhä ~ khånγä, LU khankha ~ khaŋgwä ~ khaŋgwa ki? milyen? valaki, kié? | wer? was für ein? irgendwer, wessen?: N ul naŋ, vassi̮γ *χå̄ŋχä? wenn du nicht, wer kann (das machen)? χå̄ŋχän am ulämanėm kuri̮tawäst meine Kleider wurden von jemandem zerrissen; täu vāγitä, *χå̄ŋχä tämľiŋ naŋ ērptėnė nēn! der weiß, was für eine Geliebte du hast; ti kwol *χå̄ŋχä kwol? wessen Haus ist das? LM *khaŋkhä ťiť? wer ist hier? *khaŋkhä lōkhwi äm øumt? wer klopft an meiner Tür?
LU *khankha-khar kié? | wessen?
N *χå̄ŋχä-man valaki | jemand.
LM äľ-*khaŋkhä, LU al-*khankha =valaki | jemand.
LM LU at-*khaŋkhä senki | niemand: LM at-khäŋkhėn at å̄ntestaum mir wird von niemandem geholfen; LM at-*khaŋkhä tiť at ōls, LU at-*khankha ťüť at ōls niemand war hier; LM täujurttä at-*khaŋkhä at vēriti niemand kann mit ihm auskommen

T khankhenna egyikőtök-másikótok | der eine oder der andere von euch beiden

N χot [χōt], LM LU K khot, T khåt (khut) hol, ahol; valahol; bárhol; valami; hogyan; melyik | wo, wo auch; irgendwo; etwas; wie, welcher: N taw *χot χåsä jol-rośės er säumte lange irgendwo; LM lattėkhatimen, *khot ľāľtkhajėkhatuχ wir haben besprochen, wo wir uns treffen; poš voårėm khajtimen, *khot khum årti wir machen einen Wettlauf, welcher von uns wird siegen; *khot ōlēn? wo wohnst du? *khot khum ťiť ōls? welcher Mann war hier? K khot mėnnėm mōmt lėγėn khōntam wo ich auch hingehe, finde ich Eichhörnchen.
T khutkhår melyik? | welcher?
LM *khot-khåtel amikor | wenn.
*khot-joχtnė meddig? | wie weit?
N *χot-kāsiŋ mindenütt | überall.
*χot-kē-pėl valahogy | irgendwie.
T kho̰t-mės meddig? | wie weit?
N *χot-mūs valahogy | irgendwie.
P khot-poål honnan? | woher?
LM at-*khot sehol; semelyik | nirgends; keiner.
K khwås-*khot-pėl bármit | was auch; *khot-*khot-p. voårė, oåmnän äkw tøn mir ist egal, was er auch macht.
K ål-*khot, T älä-*khåt (khut ~ ålå-*khåt (khut valahol | irgendwo.
K oåťikho̰t sehol | nirgends.
LM kh ... *khot egyik ... másik | der eine ... der andere: *khot khum khańśi, *khot khum at khańśi der eine weiß es, der andere nicht

N χot- ~ χåt- [χot-], LM khåt ~ khot ~ khwåt, LU kwåť P khwåt ~ khwåtė, K khwåtė ~ khwåt el-, meg-, le-, össze-, szét- | fort, zu-, ab-, zer-, zusammen N χot-ālmeji, -āŋχwi, -āŋχwsėlaχti, -āŋχwitāli, -āŋkwsälaχti, -ari̮ti, -ataji, -χaγi̮ri, -χajti, -χāli̮pi, -χańśti, -χańśuli, -χaśli, -χōlaχli, -χōli, -χolti, -χåluwji, -χosχi ~ -χosγi, -χuli, -χulti, -χūräti, -χurėpti, -χurpäti, -χurtėli, -jäkti, -jäktli, -jārti, -jēsäsi, -jēsi, -jå̄χti, -jåχtli̮tapi, -jorulaχti, -kantmeji, -kaulpi, -kotėri, -kūńśtaχti, -kurili, -kurmapti, -kwāli, -kwośėrtawė, -lalwėχti, -lāpäti, -leumati, -leupi, -lēwäti, -liγ, -lińmėlti, -lińmi, -lomśäti, -lońśi̮li, -lorśäti, -lå̄si̮ti, -lå̄tχati, -lå̄ti̮pi, -louti~ -lowti, -lumti, -ľēŋktėsaχti, -manėmtaχti, -manėmti, -maniśli, -mani̮ti, -marli, -mini, -mūläti, -muľi, -nalki, -nauti, -ńaχsmapti, -ńäľsäti, -ńārmėlti, -ńārmi, -ńärti, -ńiliti, -ńilmi, -ńiltėlapi, -ńilti, -ńiľi, -ńiräsi, -ńoläti, -ńolγėlti, -ńolγėltapi, -ńolχati, -ńosėrmaχti, -ńosėrtaχti, -åχsti, -ojmapti, -ojmati, -ojtėlapi, -ojtėli, -ojti, -ojtipi, -å̄nti, -osχi, -pāχwti, -parγėlti, -pasäpi, -paujawė, -pērńėmi, -pēsäti, -pēsti, -pilėmtaχti, -pojti, -porėnli, -pårγėltaχti, -pormi, -porsli, -posäsi, -pōsäti, -posi, -posimti, -puni, -pusmėlti, -poutmaχti, -putäsi, -räγäti, -räpätāli, -rasėlti, -rautäsi, -rawti, -rēχti, -rēpäsaχti, -rētėtālenti, -rētti, -rottmi, -saγi, -saγi̮mti, -saγi̮rli, -saχi, -saji, -sajti, -sakäti, -saki, -sakwäti, -saľi̮mi, -samti, -sarti, -sawi, -sēγe̊mti, -sėi̮χsāli, -sėiχsėli, -sėi̮saχti, -sēkwäti, -sēti, -sipirti, -sissėli, -sorχati, -sårńäti, -så̄si, -suľγ́i, -sūmti, -suruwji, -śāräti, -säri̮ti, -śeiχsi, -śåχmati, -śå̄mläti, -śuläti, -tajwė, -tēγ, -tēli, -tēli̮li, -tipi, -titti, -toli, -tålmati, -torėlti ~ taχti, -tormi, -tå̄si, -toti, -tå̄umi, -tåuli̮tapi, -tåwi, -tūji, -tūjtχati, -uri, -ūrli, -ūstali, -ūsti, -vi̮γ, -vikśėmti, -vōti. – χottä-tori, -tårėmli LM kwät-khati, khot-kholtili, khwåtjårilaχti, -kwäśėrtau, khåt-måγėli, khot-śiśśili LU kwåť-khwalėli kwať-khwalėlå̄li, kwať-khålti, -jarili, -råχti, -tipi P khwåt-khwålėli, -khwålteli, -jårli, -kėsėsti, -pätti, -rimenti, -rimli, -rimtėtaχti, -rimtli, -roχtėpti, -roχti, -telėli, -tėpi, – khwåtėkhwåltili, såχti, -tēri, -tipi K khwåt-ästau, -jåruli, -jåruloåli, -ńålttåu, -ōśtėpti, -roχtėpti, -roχti, wośti, – khwåtė-khōsγėtau, -khwåltili, -jåruli ~ jårweli, -lėmśi, -lėmśiti, -mänsi, -närsėni, -ōśti, -pėlmi, -pėltėmti, -räpśi, -råχtėpti, -råχti, -säji, -sēlti, -såχi, -såχti, -tėpi, -tėplaχti, -tėpli, -tēri, -tōśli, -tōśpi, -vårkhėti

N χotä, P khwåte, K khåtė ~ khwåtė hova? ahova | wohin: K aŋkėskė *khåtė mėnės? wohin ging die alte Frau?
N *χotä-mos [χotamos] meddig? | wie lange?
P al-*khwåte valahol | irgendwo

N χoti [=χoti] melyik? milyen? amilyen, amelyik, valamelyik, valamilyen | welcher, was für ein? irgendwelcher: at vāγi̮tä, *χoti ľåŋχėn minuŋkwė er weiß nicht, welchen Weg soll er betreten; ta χå̄tėl joχts, *χoti χå̄tėl am ūräslėm es kam der Tag, auf welchen ich wartete.
*χoti-aul valamelyik | irgendwelcher.
*χoti-χåtpä aki | derjenige.
*χoti-man milyen? | was für ein?
*χoti-mat valamilyen | irgendwelcher.
*χoti-ut [χotťut] melyikünk? mely | welcher von uns? welcher: *χoti-ut liliŋ pupi̮γ vaγi̮ltāls? wer von uns hat schon einen lebendigen Geist gesehen? kāsimēn, *χoti-utėmēn luwä pēlp! wetten wir, wessen Pferd schneller ist!

N χotėl [χotəl], LM khåtėl ~ khotėl ~ khwåtėl, LU khotėl, K khwåtėl, T kho̰tel honnan? valahonnan, hogyan? | woher? irgendwoher, wie?
N *χotėl-ujt merről? | von welcher Seite?
T älä-*kho̰tel bárhonnan | woher auch immer.
LM at-*khåtėl sehonnan | nirgendsher.
χüť-*khåtėl bárhonnan | woher auch immer.
K oåťi-*khwåtėl sehonnan | nirgendsher

N χotäľ ~ χotäľė [χotaľ], LM khotaľ ~ khotäľ ~ khwåtaľ ~ khåtaľ ~ khotäľė, LM khutaľ, P khwåtaľ, K khwåtāl, T kho̰täľ ~ khotail hova? valahova | wohin? irgendwohin: N *χotäľ jälsėn, mōnt ānėm totilän möchtest du mich dorthin bringen, wohin du gegangen bist; LM *khotaľ åtitaχtsėn? wohin bist du gelaufen?
N χ-kāsiŋ bármerre | wo auch immer.
*χotäľ-ke bárhová | wohin auch immer.
*χotäľ å̄lne mindenfelé, bárhol levő | überall, wo es auch sei: *χotäľ å̄. sāt lātiŋ akwmūs nåmawė es können sich auch hundert Worte befinden, alles wird gewußt.
LM at-*khotaľ sehova | nirgendshin.
χüť-*khotaľ akárhova | wohin auch immer.
N kwoss-*χotäľ =akárhova | wohin auch immer. -nē-mat-*χotäľ = at-kh.:tau ānėm χūritä, nē-m.-*χotäľ ul voss mineγėm er hält mich zurück, damit ich nirgendshin gehe

N χotėm ~ χåtėm [χotəm], LM K khåtėm, LU khwåtėm valahogy | irgendwie; N mēnki γ. akwän voss rumalaχtnuwėmēn irgendwie könnten wir uns befreunden; K *khåtėm voårėn! mach es irgendwie!
N *χotėm-χot-mūs valahogy, akárhogy | irgendwie, wie auch.
*χotėm-kāsiŋ [χotəm-kāsəŋ] =valahogy, akárhogy | irgendwie, wie auch.
*χotėm-kēpėl =valahogy, akárhogy | irgendwie, wie auch.*χotėm å̄lnė valamelyik irgendwelcher.
N *χotėm-såχ ~ så̄χ, LM *khåtėm-šak, LU *khwåtėm-šakh =valahogy, akárhogy | irgendwie, wie auch.
N *χotėm-ul hogyne | warum denn nicht.
LM *khåtėm-urel valahogy | irgendwie

N χotpä ~ χåtpä [χōtpa], LM khåtpä valaki | jemand: N am ērmileγėm-ke nanen, *χotpä kētėn! wenn ich dich nötig habe, schick jemanden nach mir! āwit *χotpä låχi jemand klopft an der Tür; taw voss juj-åul *χotpä er ist der letzte; LM maŋk šoåu *khåtpä wir viele; pujil *khåtpä jāinti es kommt jemand vom Berg herab.
N χoti–χ. [χotti–χōtpa] = χotpä. – χum-*χotpä férfiszemély | Mannsperson.
kwoni-*χotpä idegen | fremd.
mańśi-*χotpä vogul | Wogule.mat-*χotpä kicsoda? wer?
muträŋ-*χotpä varázsló | Zauberer.
nē-*χotpä nőszemély | Frauenzimmer.
N nē-mat-*χotpä ~ nēm-*χotpä, LM ńe-mät-*khåtpä senki | niemand.
N å̄lne-*χotpä ember | Mensch

N χottė [χotta], LM khåttė, LU khåttä, P khwåttė, K khotė valahol | irgendwo: LM *khåttė khå̄ntχatimėn irgendwo haben wir uns getroffen

K khwåtėχ-mäter valamelyik | irgendwelcher; tėtė kitäi̮nel *khotė-mätėrmė väjėn! von diesen zweien nimm dir den einen!

LU khwåťtä valahol | irgendwo

khwåťťėl valahonnan | irgendwoher